Berichten

Hoogste beleggingsvolume ooit van Nederlands vastgoed

2016 is in totaal voor ruim 13,5 miljard euro belegd in Nederlands commercieel vastgoed, blijkt uit cijfers van internationaal vastgoedadviseur CBRE.

Dit is een absoluut record en een stijging ten opzichte van 2007, dat toen met een investeringsvolume van 13,15 miljard euro als recordjaar de boeken in ging.

In Nederland werd in de eerste drie kwartalen van 2016 voor ruim 7,8 miljard euro verhandeld. In het laatste kwartaal is hier nog 5,7 miljard euro aan toegevoegd. Beleggers hebben hun zinnen met name op kantoren (5,8 miljard euro) en woningen (3,3 miljard) gezet. Het beleggingsvolume in bedrijfsruimte is met 1,2 miljard euro stabiel gebleven en voor winkelvastgoed lag het volume met 1,8 miljard lager dan vorig jaar, toen de Corio/Klépierre portefeuille voor 730 miljoen euro werd aangekocht door Wereldhave. Daarnaast is dit lagere volume te verklaren door onzekerheid op de winkelmarkt door faillissementen van grote binnenlandse winkelketens eind 2015 en begin 2016.

Jos Tromp, EMEA head of Research, CBRE: ‘Beleggers zijn veelal risicomijdend. Investeren in een land met gezonde, economische fundamenten en relatief hoge rendementen past goed in dit plaatje. We zien door een schaarste aan prime product dat beleggers hun blik verruimen. In hun zoektocht naar rendement kijken ze niet meer alleen naar Amsterdam maar ook naar steden als Rotterdam en Utrecht. Daarnaast zien we de interesse in commercieel vastgoed in niche markten toenemen. Met name zorgvastgoed is een gewild product.’

Erik Langens, executive director Capital Markets: ‘Zowel grote portefeuilles als single assets wisselden van eigenaar in 2016. Voor 2017 verwachten we weer een hoog volume, mede gestuwd door investeringen in de winkelmarkt. Ondanks de uitdagingen die er nog liggen zien wij door een aantal positieve signalen volop kansen voor beleggers. Het consumentenvertrouwen is in jaren niet zo hoog geweest en de grootste pijn op het faillissementenvlak is genomen. Dit, samen met het feit dat winkelobjecten relatief gunstig geprijsd zijn, belooft een goed jaar voor de retailmarkt in 2017.’ CBRE Nederland publiceert op 19 januari zijn Real Estate Market Outlook 2017 waarbij de focus ligt op de verwachtingen voor de commerciële vastgoedmarkt in Nederland voor het komende jaar.

Overigens heeft Vastgoedmarkt het Nederlandse totaal aan vastgoedbeleggingen in 2016 becijferd op een fractie boven 14,0 miljard euro. De voorspelling dat het door Vastgoedmarkt becijferde totaal hoger zou uitkomen van 14 miljard euro is daarmee net uitgekomen. (EW/PH)

Bron: Vastgoedmarkt

Bijna vijfde minder investeringen in winkelvastgoed

De investeringen in winkelvastgoed in Europa, Midden-Oosten en Afrika zijn in de eerste helft van het jaar met 19 procent gedaald naar 20,7 miljard euro ten opzichte van medio 2015 (25,5 miljard euro).

Dalingen in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland zijn de boosdoener.

Dat blijkt uit onderzoek door JLL. Dat bedrag van bijna 21 miljard euro ligt nog 15 procent boven het vijfjarig gemiddelde, nuanceert de vastgoedadviseur de daling. Bovendien blijft de toestroom van institutioneel kapitaal naar de winkelvastgoedbranche toenemen in vergelijking met het jaar ervoor, aldus JLL. De huidige afname van de volumes wordt grotendeels veroorzaakt door een vertraging in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland.

Toch stegen de volumes buiten deze beide topmarkten met 14 procent, onder meer dankzij flinke groei in landen als Oostenrijk, Ierland, Italië, Zwitserland, Roemenië, Hongarije en Polen. In Frankrijk was sprake van een substantiële groei met een stijging van 40 procent in vergelijking met vorig jaar. De grootste beleggingsdeals van het eerste halfjaar betroffen retailpanden in steden. Forum Block in Helsinki, dat voor 576 miljoen euro werd overgenomen door Sponda Oyj , was de grootste transactie van het eerste kwartaal.

De op een na grootste transactie was de overname van Grand Central in Birmingham voor 441 miljoen euro, door Hammerson en de Canada Pension Plan Investment Board (CPPIB). In het tweede kwartaal werd het transactieoverzicht bepaald door de aankoop van het Blanchardstown Centre in Dublin, dat van Green Property overging naar Blackstone. Het in de regio toonaangevende winkelcentrum is nu al het grootste van Ierland en beschikt over een aanzienlijk ontwikkelingspotentieel: het heeft mogelijkheden voor uitbreiding met nog eens 148.500 m2 met gemengde functies

Chris van Kaam, head of Retail Agency & Retail Capital Markets bij JLL, spreekt van gezonde beleggingsniveaus in Europa. In Nederland is, ondanks de stijging van het totale beleggingsvolume (+11,3 procent), het beleggingsvolume in retailvastgoed gedaald, verklaart hij. ‘De daling van 49 procent kwam met name door het zeer sterke resultaat in de eerste helft van 2015. Destijds kocht Wereldhave namelijk negen winkelcentra van Klepierre voor 730 miljoen euro. De grootste transactie in de eerste helft van 2016 had betrekking op de verkoop van winkelcentrum De Klanderij. Union nam het winkelcentrum voor 118 miljoen euro over van ASR Vastgoed Vermogensbeheer.

Voor de tweede helft van 2016 is JLL positief. ‘De Nederlandse economie toont duidelijke tekenen van verder herstel wat een positief effect heeft op de Nederlandse winkelvastgoed markt. Ondanks een goede beleggingspijplijn met onder andere enkele grote portefeuilles zal het beleggingsvolume van 2015 waarschijnlijk niet worden evenaart.’ Sven Bertens, head of Research bij JLL, verwacht niet al teveel problemen door de Brexit. ‘Het ziet ernaar uit dat de eventuele invloed van de Brexit op de beleggingsmarkt zich vooral beperkt tot het Verenigd Koninkrijk en zich in veel mindere mate verspreidt over de rest van de EU.’ (MvL)
Bron: vastgoedmarkt

, ,

DTZ Zadelhoff opnieuw de fout in met taxatie?

De bekende vastgoedadviseur DTZ Zadelhoff wordt opnieuw beschuldigd van het leveren van een foutieve taxatie. Ditmaal gaat het om de waardering van een voormalig stadskantoor in opdracht van de gemeente Tilburg.

DTZ plakt een prijskaartje van € 6,3 mln op het pand als er studentenwoningen in komen. In een tegentaxatie, in opdracht van vastgoedbedrijf Royalton, komt vastgoedadviseur Cushman & Wakefield op een veel lager bedrag van € 2 mln.

Cushman constateert verschillende onvolkomenheden in de taxatie van DTZ. Zo zijn er geen bouwkosten van de waarde afgetrokken en wordt van 163 appartementen uitgegaan terwijl er maar ruimte is voor 136. De kritiek van Cushman is extra saillant doordat fusiegesprekken tussen de twee vastgoedadviseurs maandag zijn afgeketst. Een oorzaak van het stranden van de fusie is de onthulling vorige maand in deze krant dat het Openbaar Ministerie drie taxateurs van DTZ verdenkt van het vervalsen van waardebepalingen 10 jaar geleden.

Klacht ingediend

Royalton diende een klacht over de Tilburgse taxatie van DTZ in bij beroepsorganisatie RICS en bij DTZ zelf. Het onderzoek van RICS loopt nog. DTZ bestrijdt op basis van eigen dossieronderzoek dat er iets schort aan de taxatie. ‘Op basis van dit onderzoek en gesprekken met betrokken experts en taxateurs heeft de compliance officer vastgesteld dat er geen grond is voor de klacht of aanleiding om überhaupt te twijfelen aan een correcte gang van zaken’, zegt een woordvoerder.

‘Cushman & Wakefield heeft zijn taxatierapport vergeleken met dat van DTZ Zadelhoff zonder de achtergrondinformatie en onderliggende berekeningen van DTZ Zadelhoff te kennen’, aldus de woordvoerder. Bovendien is de taxatie van Cushman & Wakefield gebaseerd op een specifiek bouwplan dat door Royalton is voorgelegd. ‘Hierdoor zijn er verklaarbare verschillen in onder andere aantal appartementen, opbrengsten en bouwkosten.’

Zoveelste stap

De klacht over de DTZ-taxatie is de zoveelste stap in een conflict tussen vastgoedeigenaren en winkeliers in Tilburg en de gemeente over het oude stadkantoor. De gemeente wil daar een winkelpand voor Primark laten bouwen door VolkerWessels. Komt daar geen vergunning voor dan koopt de gemeente de grond terug voor € 6,7 mln. Dat zou de gemeente een verlies van €3 tot €4 mln opleveren liet Tilburg in mei aan de gemeenteraad weten. Als er geen Primark komt, is het gebouw immers veel minder waard.

Volgens Royalton, eigenaar van het V&D-pand in Tilburg, en andere vastgoedeigenaren, waaronder Wereldhave, is hier sprake van ongeoorloofde staatssteun. Ze dienden een klacht in bij de Europese Commissie. Royalton sleepte de gemeente ook voor de rechter om het project te blokkeren tot de Commissie uitspraak heeft gedaan.

Paar ton verlies

Toen de zaak op 1 juli voor de rechter kwam, bracht de gemeente het DTZ-rapport in waaruit bleek dat er maar sprake zou zijn van een paar ton verlies in plaats van miljoenen als er geen Primark maar studentenwoningen in het pand zouden komen. ‘Het is een compleet gemanipuleerd rapport om maar zo dicht mogelijk bij die €6,7 mln te komen’, zegt een woordvoerder van Royalton. ‘De gemeente probeert gewoon te maskeren dat er sprake is van staatssteun.’ De rechter oordeelde dat het project door mag gaan. Royalton heeft hoger beroep aangetekend.

De gemeente Tilburg zegt zorgvuldig te hebben gehandeld en het hoger beroep en de klacht bij de Europese Commissie met vertrouwen tegemoet te zien. ‘De voorzieningenrechter heeft in juli al geoordeeld dat met de overeenkomst geen staatssteun is gemoeid’, zegt een woordvoerder. Het eerder gemelde verlies van €3 tot €4 mln was slechts een ‘interne risico-inschatting die niet was gebaseerd op een taxatie.’

Bron: www.fd.nl

, ,

Winkelcentra transactievolume stijgt

Grootste deal in de eerste zes maanden kwam op het conto van Wereldhave, dat voor 730 miljoen euro negen Nederlandse winkelcentra van Klépierre kocht.

Het transactievolume op de Europese winkelbeleggingsmarkt is het eerste halfjaar uitgekomen op 26 miljard euro, 28 procent meer dan medio 2014. In de tweede jaarhelft worden meer trophy assets aangekocht.

Dat schrijft JLL in een halfjaaroverzicht. De groei is vooral te danken aan een fors groter aantal beleggingstransacties in kleinere retailmarkten als Finland, Portugal en Tsjechië. Deze landen figureren in de top-10 van grootste beleggingen in de eerste jaarhelft.

‘De robuuste groei was mogelijk omdat alle landen hebben bijgedragen’, aldus Jeremy Eddy, international director Retail Capital Markets bij JLL. JLL begeleidde zelf in het eerste halfjaar voor 4,5 miljard euro aan winkelbeleggingen.

Ten opzichte van vorig jaar waren er minder grote portefeuilletransacties van 1 miljard euro en meer. Grootste deal in de eerste zes maanden kwam op het conto van Wereldhave, dat voor 730 miljoen euro negen Nederlandse winkelcentra van Klépierre kocht. De meeste kopers zijn afkomstig uit de Verenigde Staten, met Multi-moeder Blackstone als meest actieve partij. Volgens JLL begint ook Zuid-Afrika een serieuze geldschieter te worden.

JLL stelt dat steeds meer partijen hun entree op de Europese retailmarkt maken middels joint ventures, fusies of overname met en van bestaande beleggers. Deze joint ventures en nieuwe fondsen zijn mogelijk door agressief opererende internationale private equity-investeerders, aldus Eddy. Hij verwacht in de tweede jaarhelft en in 2016 meer aankopen van trophy assets in de high streets. Als voorbeeld noemt hij de recente aankoop door Pontegadea – het vastgoedbedrijf van Inditex-oprichter Amancio Ortega – van Primark-winkels in Oxford Street in Londen en Gran Via in Madrid.

bron: vastgoedmarkt.nl


Taxateur Zakelijk Vastgoed is een online bedrijfstaxatie tool om snel een indicatieve prijs te ontvangen aan de hand van uw aanvraag. Taxateur Zakelijk Vastgoed zoekt bij uw aanvraag de juiste gecertificeerde Register Taxateur of team van gecertificeerde Register Taxateurs. Taxateur Zakelijk Vastgoed zal aan de hand van uw aanvraag zo spoedig mogelijk contact zoeken en een officiële offerte op maat op te stellen. De Taxatie Tool is geheel vrijblijvend.