Berichten

Bijna vijfde minder investeringen in winkelvastgoed

De investeringen in winkelvastgoed in Europa, Midden-Oosten en Afrika zijn in de eerste helft van het jaar met 19 procent gedaald naar 20,7 miljard euro ten opzichte van medio 2015 (25,5 miljard euro).

Dalingen in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland zijn de boosdoener.

Dat blijkt uit onderzoek door JLL. Dat bedrag van bijna 21 miljard euro ligt nog 15 procent boven het vijfjarig gemiddelde, nuanceert de vastgoedadviseur de daling. Bovendien blijft de toestroom van institutioneel kapitaal naar de winkelvastgoedbranche toenemen in vergelijking met het jaar ervoor, aldus JLL. De huidige afname van de volumes wordt grotendeels veroorzaakt door een vertraging in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland.

Toch stegen de volumes buiten deze beide topmarkten met 14 procent, onder meer dankzij flinke groei in landen als Oostenrijk, Ierland, Italië, Zwitserland, Roemenië, Hongarije en Polen. In Frankrijk was sprake van een substantiële groei met een stijging van 40 procent in vergelijking met vorig jaar. De grootste beleggingsdeals van het eerste halfjaar betroffen retailpanden in steden. Forum Block in Helsinki, dat voor 576 miljoen euro werd overgenomen door Sponda Oyj , was de grootste transactie van het eerste kwartaal.

De op een na grootste transactie was de overname van Grand Central in Birmingham voor 441 miljoen euro, door Hammerson en de Canada Pension Plan Investment Board (CPPIB). In het tweede kwartaal werd het transactieoverzicht bepaald door de aankoop van het Blanchardstown Centre in Dublin, dat van Green Property overging naar Blackstone. Het in de regio toonaangevende winkelcentrum is nu al het grootste van Ierland en beschikt over een aanzienlijk ontwikkelingspotentieel: het heeft mogelijkheden voor uitbreiding met nog eens 148.500 m2 met gemengde functies

Chris van Kaam, head of Retail Agency & Retail Capital Markets bij JLL, spreekt van gezonde beleggingsniveaus in Europa. In Nederland is, ondanks de stijging van het totale beleggingsvolume (+11,3 procent), het beleggingsvolume in retailvastgoed gedaald, verklaart hij. ‘De daling van 49 procent kwam met name door het zeer sterke resultaat in de eerste helft van 2015. Destijds kocht Wereldhave namelijk negen winkelcentra van Klepierre voor 730 miljoen euro. De grootste transactie in de eerste helft van 2016 had betrekking op de verkoop van winkelcentrum De Klanderij. Union nam het winkelcentrum voor 118 miljoen euro over van ASR Vastgoed Vermogensbeheer.

Voor de tweede helft van 2016 is JLL positief. ‘De Nederlandse economie toont duidelijke tekenen van verder herstel wat een positief effect heeft op de Nederlandse winkelvastgoed markt. Ondanks een goede beleggingspijplijn met onder andere enkele grote portefeuilles zal het beleggingsvolume van 2015 waarschijnlijk niet worden evenaart.’ Sven Bertens, head of Research bij JLL, verwacht niet al teveel problemen door de Brexit. ‘Het ziet ernaar uit dat de eventuele invloed van de Brexit op de beleggingsmarkt zich vooral beperkt tot het Verenigd Koninkrijk en zich in veel mindere mate verspreidt over de rest van de EU.’ (MvL)
Bron: vastgoedmarkt

/door

Vastgoedaandelen in mineur door Brexit

De financiële markten reageren wereldwijd heftig op de Britse keuze voor een Brexit. In de vastgoedhoek op het Europese continent reageren de grootste fondsen zoals Uinbail-Rodamco en Klepierre op 24 juni in de ochtend het meest met dalingen van respectievelijk 6,6 procent en 6 procent.

De AEX, de belangrijkste Nederlandse graadmeter, stond aan het eind van de ochtend 6,5 procent lager.

Volgens ABN Amro-analist Ruud van Maanen worden de grote vastgoedfondsen harder geraakt omdat beleggers liquiditeit zoeken. Aandelen van grote fondsen zijn nu eenmaal een stuk gemakkelijker van de hand te doen dan die van kleinere fondsen. Wereldhave (-3,9 procent), Eurocommercial (-3,6 procent), NSI (-3 procent) en Vastned (-3 procent) bleven redelijk overeind. De AMX, waarin veel vastgoedaandelen zijn opgenomen, doet het met -5,5 procent ook iets beter dan de AEX.

Van Maanen vindt het lastig om zich te wagen aan voorspellingen voor de iets langere termijn over de impact op de financiële en vastgoedmarkten en de algehele economie. ‘Dat zal sterk afhangen hoe soepel het Britse vertrek gaat verlopen.’ ABN Amro heeft daarvoor verschillende scenario’s gemaakt. Het komt er op neer dat hoe stroever de onderhandelingen verlopen des te groter de negatieve gevolgen zullen zijn. De negatieve impact op de Britse economie zal ook aanzienlijk groter zijn dan voor de economieën van de EU-lidstaten. Mocht de Brexit bovendien leiden tot referendums in andere EU-lidstaten dan zal dat zeker leiden tot meer onzekerheid en dus grotere economische gevolgen.

De Londense kantorenmarkt zal naar verwachting het hardst getroffen worden. In de markt circuleren rapporten over waardedalingen van 20 procent. Van Maanen voorziet echter niet dat de positie van Londen als het belangrijkste financiële centrum van de wereld fundamenteel zal worden aangetast door het vertrek van de Britten. Frankfurt en Parijs zullen wel wat gaan profiteren, omdat internationale bedrijven hun risico’s willen spreiden door naast Londen ook een vestiging te openen in een van de grote financiële centra op het continent.’ Hij denkt niet dat veel bedrijven daarbij zullen kiezen voor Amsterdam.

Van Maanen wijst wel op de risico’s voor de Brusselse kantorenmarkt. ‘Er is overal toch een sterk sentiment dat de EU teveel macht heeft. Als dat daadwerkelijk leidt tot afslanking van het apparaat zal dat leiden tot minder vraag in Brussel naar kantoorruimte’, aldus deze analist.

Volgens onderzoek van Buck Consultants International onder in het Verenigd Koninkrijk gevestigde Europese hoofdkantoren van Amerikaanse bedrijven zal een derde van de geïnterviewde bedrijven nu heroverwegen of de coördinatie van de Europese activiteiten vanuit het Verenigd Koninkrijk blijft gebeuren. Bij een verplaatsing van het Europese hoofdkantoor is Nederland favoriet (genoemd door 61 procent), gevolgd door Ierland (45 procent) en Zwitserland (45 procent) bij de keuze van de top 3 landen.

Premier Mark Rutte spreekt in de media van ‘een teleurstellende uitslag’. ‘De Britten zijn een partner van ons. Het is nu aan Cameron om op de uitslag te reageren en deze te interpreteren. Dit zal een tijd gaan duren’, stelt hij tegenover de NOS. Volgens hem is het moeilijk in te schatten wat de gevolgen zijn voor Nederland. ‘We moeten nu zorgen voor de stabiliteit in onze economie.’

/door